Chauffeurs Uber geen ZZP’ers maar werknemers

Chauffeurs die via het Uber platform hun taxidiensten aanbieden zijn niet aan te merken als zelfstandigen, maar als werknemers. Tot dat baanbrekende oordeel kwam de Rechtbank Amsterdam afgelopen maandag 13 september. In dit artikel zullen wij verduidelijken waarom de rechtbank tot dit oordeel is gekomen en waar u als werkgever en ZZP'er op moet letten.

'

Geschil en toetsingskader arbeidsovereenkomst

In de kern komt het geschil tussen Uber en FNV neer op de vraag of de verhouding tussen Uber en de chauffeurs, die in persoon via de Uberapp met een personenauto passagiers vervoeren over de weg, moet worden gekwalificeerd als een arbeidsovereenkomst.

Het toetsingskader voor de beoordeling of sprake is van een arbeidsovereenkomst wordt gevormd door artikel 7:610 BW. Over en weer moet de inhoud van de rechten en verplichtingen van partijen worden vastgesteld. De werkelijke verhouding die partijen voor ogen heeft gestaan kunnen een rol kunnen spelen, evenals de wijze waarop partijen feitelijk aan de overeenkomst uitvoering hebben gegeven.

De kenmerken van een arbeidsovereenkomst zijn kort gezegd:

1. arbeid;
2. loon, en;
3. gezag (‘in dienst van’ houdt een gezagsverhouding in).

Beoordeling Rechtbank Amsterdam 

Arbeid

Dat de chauffeurs arbeid voor Uber verrichten, lijdt geen twijfel. Zij vervoeren via de Uberapp passagiers voor Uber. De bezigheden zijn ook zinvol voor Uber, nu deze door het gebruik van de Uberapp voor haar van toegevoegde waarde zijn, omdat haar een percentage van de ritprijs toekomt.

Het verweer van Uber dat zij slechts een technologiebedrijf is dat een platform runt waarop gebruikers met elkaar in contact kunnen komen en overeenkomsten met elkaar aangaan, voor onder andere taxivervoer, wordt verworpen. Immers, uit het feit dat chauffeurs akkoord moeten gaan met de door Uber gestelde voorwaarden om te kunnen worden toegelaten op haar platform, volgt dat zij een overeenkomst aangaan met Uber om vervoersdiensten aan te bieden.

Loon

Loon is de overeengekomen tegenprestatie voor de verrichte arbeid. Niet in geschil is dat de chauffeurs een vergoeding ontvangen voor een taxirit. De ritprijs vormt de beloning voor het vervoer van die passagiers (de arbeid van de chauffeurs). De benaming van het loon is niet van belang; de vorm van uitbetaling evenmin.

Gezagsverhouding

De chauffeurs kunnen zich alleen bij Uber aanmelden middels de Uberapp. De voorwaarden waaronder zij de Uberapp kunnen gaan gebruiken, zijn voor hen niet onderhandelbaar; ze moeten eerst alle voorwaarden volledig accepteren om taxi ritten via de Uberapp te kunnen uitvoeren. Uber bepaalt eenzijdig de voorwaarden waaronder de chauffeurs werken, welke voorwaarden ook eenzijdig door Uber kunnen worden gewijzigd.

Het algoritme van de Uberapp bepaalt vervolgens op welke wijze de ritten worden verdeeld, welke prioriteiten daarbij worden gesteld en hoe de rit wordt uitgevoerd. Het algoritme doet dat op basis van de door Uber gestelde prioriteiten. De chauffeurs hebben bovendien geen invloed op die prijs, aangezien Uber de tarieven vaststelt.

Op deze wijze gaat van het algoritme een financiële stimulans en een disciplinerende en instruerende werking uit. Zodra zij gebruik maken van de Uberapp en daartoe ingelogd zijn, zijn zij onderworpen aan de werking van het door Uber ontworpen algoritme, en vallen zij daarmee onder een “modern werkgeversgezag” van Uber.

Conclusie

Geconcludeerd moet worden dat partijen slechts “op papier” zijn overeengekomen dat de chauffeurs als zelfstandig ondernemer werkzaam zijn. In wezen is er echter sprake van een dienstverband, omdat voldaan wordt aan de hiervoor gestelde voorwaarden, te weten arbeid, loon en een gezagsverhouding. Dat heeft tot gevolg dat de chauffeurs niet zijn aan te merken als zelfstandigen, maar als werknemers van Uber.

Bent u ZZP’er of werkt u met ZZP’ers? Let goed op dat er in wezen niet toch sprake is van een dienstverband. Dit kan voor beide partijen namelijk ongewenste gevolgen hebben.

Wij helpen een groot aantal ondernemers met de (salaris)administratie en denken voortdurend met u mee. Heeft u vragen? Neem gerust contact met ons op.